Để lại trong lòng người đọc một nỗi buồn man mác, một niềm vui, hồi hộp... Người có thể điều khiển được cảm xúc của người đọc. Vâng ! Không ai khác, đó chính là nhà văn, nhà thơ Nguyễn Nhật Ánh.
"Mắt biếc" là một trong những tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh. Nó luôn in sâu trong trí nhớ của tôi, một nỗi buồn man mác mỗi khi nhớ đến...Một nỗi buồn man mác kéo dài cả câu chuyện. Mắt biếc kể về cuộc đời của nhân vật chính tên Ngạn. Ngạn sinh ra và lớn lên ở một ngôi làng tên là làng Đo Đo (cũng là nguyên quán của tác giả) ở miền Trung. Lớn lên cùng với Ngạn là cô bạn hàng xóm có đôi mắt tuyệt đẹp tên là Hà Lan. Tình cảm trẻ thơ dần dần biến thành tình yêu thầm lặng của Ngạn dành cho Hà Lan. Tuổi thơ của hai đứa trẻ tràn ngập những kỷ niệm đẹp. Đến khi lớn hơn một chút, cả hai phải rời làng ra thành phố để tiếp tục học. Khi tấm lòng của Ngạn luôn hướng về Hà Lan và về làng, thì Hà Lan không cưỡng lại được cám dỗ của cuộc sống sa hoa nơi đô thị và ngã vào vòng tay của Dũng. Hà Lan mang thai, nhưng bị Dũng ruồng bỏ. Cô đành gửi con về cho bà ngoại chăm sóc và đặt tên là Trà Long. Tuy hiểu rõ tình yêu của Ngạn dành cho mình, Hà Lan vẫn không đáp lại vì cô hiểu rõ mình muốn sống theo một lối sống hoàn toàn khác với Ngạn. Bằng tình yêu của mình giành cho Hà Lan, Ngạn hết lòng yêu thương và chăm sóc cho Trà Long. Trà Long lớn lên trở thành cô giáo trường làng, và vô cùng yêu quí Ngạn. Trong khi ai cũng nghĩ rằng Trà Long sẽ là sự nối tiếp những gì mà Hà Lan đã bỏ dở trong đời Ngạn, thì Ngạn quyết định ra đi vì anh nhận ra rằng Trà Long chỉ là cái bóng của Hà Lan mà thôi...
Bởi sự trong sáng của một tình cảm, bởi cái kết thúc rất, rất buồn khi suốt câu chuyện vẫn là những điều vui, buồn lẫn lộn (cái kết thúc không như mong đợi của mọi người). Cũng bởi, mắt biếc… năm xưa nay đâu (theo lời một bài hát).
Tôi vẫn còn nhớ như in những câu thơ trong truyện "Mắt biếc"
Có những lúc
Tôi ngỡ ngàng
Tự hỏi
Tại vì sao
Tôi lại yêu em
Khi mặt trời
Sắp lẫn vào đêm
Không gì cả
Sao lòng tôi
Lại nhớ
Chiếc lá rơi
Trong chiều nổi gió
Tôi nhặt lên
Mà chẳng để làm gì
Và chiều nào sững bước
Giữa chân đi
Lòng không hiểu
Vì sao mình đứng lại
Ngậm trên môi
Một nhành cỏ dại
Chợt hiểu rằng
Tôi đã khác tôi xưa
Trong nỗi buồn vô cớ
Lúc trời mưa
Trong mơ mộng
Khi hiên ngoài nhạt nắng
Tôi chợt biết
Có một ngày
Đã đến
Thà như ngày thơ ấu
Những điều lòng muốn nói
Sao chẳng nói được gì
Những điều không muốn nói
Lại nói mãi em nghe
Nhớ ngày xưa tuổi nhỏ
Ta suốt ngày bên nhau
Kể bao điều thầm kín
Lòng có ngại gì đâu
Bây giờ sao quá khó
Lòng anh và tình em
Chút hương thầm trong gió
Biết ngày nào bay lên
Nếu biết tình như thế
Chẳng lớn lên làm gì
Thà như ngày thơ ấu
Hai đứa cầm tay đi
Không chỉ văn mà về thơ cũng để lại nhiều cảm xúc trong lòng người đọc. Có thể nói, sức hút của truyện Nguyễn Nhật Ánh còn nằm ở ngôn ngữ, giọng điệu trẻ thơ, bằng những ngôn ngữ gây ấn tượng cho người đọc. Điểm hấp dẫn trong nghệ thuật kể chuyện của Nguyễn Nhật Ánh còn ở giọng điệu. Nguyễn Nhật Ánh luôn thành công trong lối kể, tả... ở tất cả tập truyện của ông. Đặc biệt là truyện ngắn "Mắt biếc"
Nhân vật Ngạn: một cậu bé từ nhỏ chỉ biết có 2 người con gái duy nhất đó là Bà nội và Mẹ. Sau khi lên lớp 1, cậu để yêu thầm một cô bé cô đôi mắt sáng ngời mà cậu tự đặt tên cho cô ấy là "Mắt biếc"... và rồi, qua những năm tháng... tình cảm của cậu ngày một lớn hơn ....
Nhân vật Hà Lan: một cô bé xinh xắn, tính cách khá dễ thương. Tuy nhiên, càng lớn cô ấy lại càng khác, với sự cám dỗ của cuộc sống sa hoa nơi đô thị, cô đã buông bàn tay của Ngạn... Để rồi vướng mắc vào cạm bẫy của cuộc đời
Nhân vật bà ngoại ( nhân vật phụ): là người bà mà Ngạn rất yêu thương và kính trọng. Bà cũng vậy, thương Ngạn hết lời. Tôi nhớ mãi câu nói của bà khi Ngạn nói với bà là Ngạn có cảm tình với Hà Lan. " Bà cũng mong cháu có thể lấy nó, nhìn vào mắt, bà cảm thấy sau này nó sẽ khổ...". Phải chăng đây là lời cảnh báo trước của tác giả và tình cảm cũng như cuộc đời của 2 nhân vật
Nhân vật Trà Long: là con của Hà Lan và Dũng. Trà Long khác hoàn toàn với Hà Lan, Trà Long bù đắp những gì Hà Lan đã không dành cho Ngạn và quê hương. Một cô gái hoàn toàn giống Hà Lan, yêu quê hương và đặc biệt cũng rất "yêu" Ngạn...
Vô cùng thích...
Mắt biếc kể cho chúng ta nghe câu chuyện của đôi bạn trẻ lớn lên bên nhau ở làng Đo Đo (một địa danh có thật gắn liền với tuổi thơ của chú Ánh, sau này chú mở quán ăn xứ Quảng đặt tên là Quán Đo Đo). Chú Ánh đã tâm sự thế này : "Tác phẩm Mắt biếc có lẽ là tác phẩm tái hiện nhiều nhất những kỷ niệm của tôi về Đo Đo. Bao giờ đọc lại tác phẩm này tôi cũng rưng rưng nhớ đến hình ảnh dịu dàng và hiền hậu của bà tôi, những trò chơi tuổi thơ giữa tôi, cô tôi và các anh chị con bác tôi. Ngoài Đo Đo, rất nhiều chi tiết trong truyện được lấy từ những nơi chốn khác tôi từng sống qua. Ngôi trường huyện hai nhân vật Ngạn và Hà Lan theo học dĩ nhiên là trường Tiểu La bây giờ. Tôi nhớ thời tôi đi học, trường Tiểu La nom rất đồ sộ, sân chơi rộng mênh mông với những hàng dương liễu tha thướt dọc bờ rào. Gần đây về lại, đi ngang qua trường cũ, tôi ngạc nhiên thấy ngôi trường bé hơn nhiều so với trí nhớ của tôi. Khu rừng sim trữ tình trong truyện là rừng sim ở Hà-Lam-trong, mà theo bạn bè tôi kể lại thì bây giờ khu rừng nhiều kỷ niệm học trò ấy đã không còn nữa.
Thành phố Tam Kỳ cũng xuất hiện trong truyện, như không thể khác, khi Ngạn và Hà Lan học xong cấp 2 ở trường huyện và khăn gói vào thành phố. Trường Nữ tôi mô tả trong truyện đúng như những gì tôi còn nhớ về ngôi trường thơ mộng này, đã khiến nhiều độc giả lứa tuổi tôi bây giờ đọc lại vẫn còn bâng khuâng tiếc nhớ. Ngôi trường này bây giờ đã đổi tên thành trường Trần Cao Vân và không còn dành riêng cho nữ sinh như trước đây." Bạn đọc sẽ bắt gặp trong đó những mảnh ký ức của chính tác giả ẩn giấu sau mối tình đơn phương mà Ngạn (nam chính) dành cho Hà Lan (nữ chính), cô bạn học cùng lớp có đôi mắt biếc hút hồn. Tuổi thơ êm đềm không níu giữ được trái tim người thiếu nữ ngây thơ trước những cám dỗ của chốn thị thành. Hai người lớn lên bên nhau nhưng Hà Lan không cảm nhân được (hoặc giả cô ấy đã cố lờ đi) tình cảm của anh bạn thân và rồi ngã vào lòng tay của Dũng, một công tử nhà giàu nhưng ăn chơi, trăng hoa. Cô nữ sinh ngây thơ trong sáng ngày nào mau chóng hòa với những cuộc vui bên người yêu mới. Nàng vẫn mang chai dầu gió bên mình để phòng trúng gió những tối đi chơi về muộn cũng như ngày xưa nàng cẩn thận mang nó trong người để xức cho cậu bạn thường xuyên bị bầm dập vì nhiều lý do. Những cuộc vui ấy không mang lại cho mối tình đầu của Hà Lan một cái kết có hậu mà nó đã đâm vào lòng cô khi người yêu "quất ngựa truy phong" sau khi đã gieo vào bụng cô một sinh linh nhỏ bé. Bao mơ mộng chấm dứt từ đây nhưng tình yêu đơn phương của Ngạn vẫn còn dai dẳng mãi. Ngỡ tưởng cú vấp ngã ấy sẽ để lại cho Hà Lan một bài học nhớ đời nhưng không, trong trái tim chằng chịt vết sẹo vẫn còn lưu giữ hình ảnh của gã "Sở Khanh" kia. Sau này, Hà Lan đến với một người đàn ông khác chỉ vì anh ta có nét giống Dũng, mối tình đầu và kẻ gây ra đau khổ cho Ngạn, cho Hà Lan và cà gia đình cô. Rồi con gái Hà Lan (có đôi mắt giống mẹ) tiếp tục lớn lên bên Ngạn, anh chàng si tình của chúng ta lúc này vẫn thui thủi một mình. Cô bé Trà Long ngày nào lớn lên và trở thành cô giáo trường làng nhưng rồi Ngạn lại bỏ đi khi anh chợt nhận ra rằng cô bé Trà Long chỉ là cái bóng của Hà Lan và tình cảm của hai người chỉ là đoạn chắp nối từ mối tình dang dở trước kia...
Thực sự giận, giận vô cùng!
Ước gì gặp được Hà Lan, tôi nhất định phải cho cô ấy một trận (nhưng chắc không được rồi, truyện này xuất bản năm 1990, nếu Hà Lan có thật thì cũng bằng tuổi bố mẹ tôi). Ngoài ra tôi cũng phải nói cho Ngạn tỉnh ra mới thôi. Họ đều là những kẻ si tình vướng vào tình yêu đơn phương không lối thoát. Người họ yêu không hợp với họ và rốt cục cả hai đều nhận lấy về thương chồng chất. Hà Lan ôm nỗi đau khôn cùng khi mối tình đầu, cha cuả con gái cô bỏ đi.Có phải một kẻ quá cảm tính, một người lại quá lý trí mới đấy họ đi trên những đường thẳng song song, nhìn thấy mà chẳng chạm tới. Giá như Hà Lan cẩn trọng hơn, lý trí hơn, dứt khoát từ bỏ quá khứ sai lầm để hướng tới tương lai với một người đàn ông tốt, cho dù người đó không phải Ngạn. Còn nam chính của chúng ta cứ ôm khư khư mối tình tuyệt vọng, âm thầm theo dõi hạnh phúc của người khác nhưng để quên hạnh phúc của mình, kết quả là đôi bên đều bất hạnh. Cô bé Trà Long ngây thơ, mạnh mẽ cũng không nhận được hạnh phúc trọn vẹn.
Tình yêu, đôi khi thực đơn giản, nhưng có lúc lại quá phức tạp. Yêu hay không yêu, từ bỏ hay tiếp tục? Mỗi người đều có câu chuyện của riêng mình, kết cục do ta giành lấy. Hạnh phúc đã bỏ lỡ, chỉ mong rằng trên con đường phía trước sẽ có ai đó đang chờ!
Qua câu truyện, tác giả đã gởi gắm nhiều tâm tình cũng như thể hiện sự yêu quê hương của mình. Truyện đưa ta qua nhiều cung bậc cảm xúc, lớn dần, cũng như sự thay đổi về tính cách của Hà Lan. "Mắt biếc" đã để lại trong tôi những cảm xúc thật sự khó tả mà tôi không thể nào quên được...
Có một ngày
Đừng có một ngày
Bàn tay không nắm nữa bàn tay
Để hai mươi ngón
Buồn xa vắng
Cuộc sống rồi như tiếng thở dài
Sẽ có một ngày như thế không
Ôi câu hỏi lạnh đến nao lòng
Chiều nay
Phượng nở rồi em ạ
Cháy đỏ lòng anh
Bao nhớ mong
Phải chăng
Không có ngày như thế
Ở hiền
Chắc sẽ gặp lành thôi
Lòng anh
Dù rộng dài như bể
Vắng cánh buồm em
Cũng lẻ loi
Mắt biếc tại Nhật
Ở đất nước mặt trời mọc, Mắt biếc xuất hiện trong cuốn sách nói về những cuốn sách được đọc nhiều nhất thế giới.
“Có thể nói rằng, trừ những người thường ngày không tiếp xúc với sách vở, còn lại ở VN không ai không biết đến nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Tên tuổi của anh được công chúng biết đến qua serie truyện dành cho tuổi mới lớn Kính vạn hoa. Bộ sách này gồm 45 tập được sáng tác trong giai đoạn từ năm 1995 đến 2002, và 9 tập tiếp theo được viết từ năm 2007 đến năm 2009, tổng cộng 54 tập đã được xuất bản. Nếu tính thêm cả những tập thơ và tuyển tập các bài biết thì tổng số tác phẩm được xuất bản của anh cho tới nay đã vượt quá con số 100”.
 |
Lặng lẽ chiều nay
Lặng lẽ mùa hè
Sân trường vắng
Và lòng tôi cũng vắng
Muốn tặng em
Một chùm phượng thắm
Tôi nhờ mùa hè
Bẻ hộ tôi
Bẻ hộ tôi
Một nỗi nhớ xa vời
Cắm xuống đất
Để mọc lên trái đắng
Chút tình tôi thầm lặng
Hát thành lời ve kêu
Gửi mùa hè
Giữ hộ chút tình yêu
Khi chia xa
Vẫn nhớ ngày gặp lại
Lúc ấy
Em có là cô gái
Đốt tôi bằng ngọn lửa
Của riêng em?
Lòng tôi lại nghẹn ngào khi nhớ lại những câu thơ, những tình tiết của truyện "Mắt biếc".
Mùa hè nào gặp gỡ
Mùa hè nào chia ly
Mùa hè nào hội ngộ
Tôi cầm trên tay hai mùa hè rực rỡ
Còn mùa hè cuối cùng rơi đi đâu?
Ai nhặt được mùa hè tôi đánh mất
Xin trả lại cho tôi
Xin trả lại cho tôi người yêu tôi
Dẫu chỉ là xác con ve sầu chết khô
Ấy chính là mùa hè của tôi
Ngủ quên trong nách lá
Những ngọt bùi tôi đã nếm trải
Những đắng cay tôi đã nếm trải
Những mùa hè bỏng rát sau lưng
Còn mùa hè cuối cùng tôi gặp lại
Trốn đi đâu ngoài tầm mắt tôi tìm?
Lê Trần Viết Long
0 nhận xét:
Post a Comment